“Sursum cor” Drie vroege sermones ad populum” van Augustinus op het christologisch-liturgisch feest van Hemelvaart (263, 263A, 265B)

This contribution presents sermones ad populum 263, 263A, 265B of Augustine of Hippo (354-430). These sermons are situated on the liturgical feast of Ascension, and were probably preached at Carthage in 397, the beginning of Augustine’s episcopate and of his preaching activity. An overview of the presence of these three sermones in the Augustine research and the analysis of their content, show firstly Augustine’s emphasis on Christology and ethics in the liturgical celebration of Ascension. Furthermore these sermons illustrate that the subject of grace -though not necessarily explicit -is present in sermons long before the beginning (411/ 412) of the Pelagian controversy. At the same time, they substantiate that the mere presence or absence and the specific thematisation of the topic of grace can not act as a tool to date Augustine’s sermones. Finally, these three sermones offer an interesting sample of the style, didactic rhetoric and content of the genre of Augustine’s sermones. Their content is a valuable addition to his theology (of grace) that we know of his systematic writings.Deze bijdrage presenteert sermones ad populum 263, 263A, 265B van Augustinus van Hippo (354-430). Deze preken worden gesitueerd op het liturgische feest van Hemelvaart, en zijn vermoedelijk gepreekt te Carthago in 397, het begin van Augustinus’ episcopaat en van zijn preekactiviteit. Een overzicht van de aanwezigheid van deze drie sermones in het Augustinus-onderzoek en een analyse van hun inhoud, toont ten eerste Augustinus’ nadruk op christologie en ethiek in de liturgische viering van Hemelvaart. Voorts illustreren deze preken dat het onderwerp van genade – ofschoon niet per se expliciet – in preken aanwezig is, lang voor het begin (411/ 412) van de Pelagiaanse controverse. Tegelijk maken ze duidelijk dat de loutere aan-of afwezigheid en de specifieke thematisering van het genade-onderwerp niet kunnen fungeren als dateringsinstrument voor de preken. Tenslotte bieden deze drie sermones een mooie staalkaart van de stijl, de didactische rhetoriek en de inhoud van het genre van Augustinus’ sermones, waarbij de inhoud een waardevolle aanvulling en nuancering betekent op zijn theologie (van genade) die we kennen van zijn systematische geschriften.Dupont Anthony. “Sursum cor” Drie vroege sermones ad populum” van Augustinus op het christologisch-liturgisch feest van Hemelvaart (263, 263A, 265B). In: Revue belge de philologie et d'histoire, tome 90, fasc. 1, 2012. Antiquité - Oudheid. pp. 191-215